Roguelike là gì? Khám phá thể loại game “chết là chơi lại” và 5 tựa game Roguelike hay nhất 2025
10 phút đọc1947 từpublished
Roguelike – thể loại game nhập vai nổi tiếng với triết lý “chết là bắt đầu lại” – đang trở lại mạnh mẽ trong những năm gần đây.
Từ huyền thoại Rogue (1980) đến Hades II (2025) – cú hích làm sống lại toàn bộ thể loại – Roguelike đã chứng minh sức hấp dẫn qua hàng loạt siêu phẩm hiện đại.
Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu “roguelike là gì”, vì sao nó gắn liền với RPG (Role-Playing Game), và gợi ý top 5 tựa game roguelike bạn nên thử qua trong năm 2025.
Thuật ngữ roguelike (hoặc “rogue-like”) xuất phát từ tựa game cổ điển Rogue – phát hành năm 1980, nơi người chơi điều khiển một nhân vật trong hầm ngục (dungeon) được tạo ngẫu nhiên (procedurally generated), chiến đấu theo lượt, và nếu chết sẽ mất toàn bộ tiến trình (permanent death).
Theo mô tả của Wikipedia: “Roguelike … là một kiểu game nhập vai truyền thống được đặc trưng bởi việc khai thác hầm ngục thông qua các tầng được sinh ngẫu nhiên.”
Các tựa game Roguelike kết hợp các yếu tố của thể loại hành động-phiêu lưu và nhập vai vào cùng một thể loại đòi hởi người chơi phải bắt đầu lại ở mỗi lần chết.
Các yếu tố đặc trưng của một game Roguelike
Dù không có một định nghĩa duy nhất hoàn toàn được cộng đồng thống nhất, nhưng nhiều nhà phát triển và chuyên gia quy lại roguelike với những đặc điểm sau:
Cấp độ, bản đồ hoặc dungeon được tạo ngẫu nhiên (procedural generation).
Chết là mất toàn bộ tiến trình (permadeath) hoặc gần như vậy – khi chết phải bắt đầu lại từ đầu.
Trận đấu hoặc hành động mang tính thử thách cao – người chơi cần học cách và cải thiện qua mỗi lần chơi.
Thường có các yếu tố nhập vai: nâng cấp nhân vật, thu thập trang bị, phát triển kỹ năng, lựa chọn hướng đi.
“Dungeon crawl” – nghĩa là đi sâu vào các tầng/hầm, khám phá, tìm kho báu, đánh boss.
Vì sao gọi là “rogue-like”?
Thuật ngữ “roguelike” nghĩa là giống Rogue – tức là mang phong cách và thiết kế tương tự trò Rogue, tuy nhiên với khá nhiếu biến thể, cộng với sự phát triển của các thể loại game mới (như Souls-like) Việc định nghĩa Roguelike có thể thay đổi theo thời gian sắp tới.
Tuy nhiên, ở thời điểm viết bài (2025) Một số tựa game Roguelike mà bạn có thể đã nghe qua:
Hades và Hades II - Tựa game Roguelike dựa trên thần thoại Hy Lạp.
Liên kết giữa Roguelike và thể loại RPG (game nhập vai)
Roguelike và RPG – mối quan hệ mật thiết
Roguelike thực chất là một nhánh phụ của thể loại RPG (Role-Playing Game) – tức là game nhập vai. Ví dụ, nhiều bài viết nói roguelike là “a style of role-playing video game.” (Một phong cách của game nhập vai)
Trong RPG, người chơi vào vai nhân vật, phát triển họ (level, skill, trang bị), tham gia hành trình và trải nghiệm câu chuyện hoặc thế giới.
Roguelike mang nhiều yếu tố tương tự: nhân vật, nhặt trang bị, phát triển sức mạnh, khám ph những hang động, hầm ngục ẩn.
Tuy nhiên, roguelike tập trung hơn vào vòng lặp chơi-chết-chơi lại (run) và tính ngẫu nhiên cao; trong khi RPG truyền thống có thể cho phép lưu trữ tiến trình, lựa chọn câu chuyện, và trải nghiệm dài hơi hơn.
Có thể nói: mỗi run trong roguelike là một mini hành trình nhập vai — bạn bắt đầu với nhân vật yếu, khám phá, nhân vật mạnh lên, rồi nếu chết là bắt đầu lại, nhưng bạn rút kinh nghiệm, học lối chơi mới, xây dựng nhân vật tốt hơn.
Vì vậy, nếu bạn quen thuộc với “game nhập vai” hay “game phiêu lưu nhập vai”, bạn sẽ cảm thấy roguelike giống như phiên bản nhiệm vụ ngắn hơn, khó khăn hơn, và chơi nhiều lần.
Những gì roguelike góp thêm cho RPG
Replayability (có thể chơi lại nhiều lần): Nhờ sự ngẫu nhiên, mỗi lần chơi tạo ra trải nghiệm khác. Một trong những điểm hấp dẫn nhất của Deadcell là sự đa dạng về vũ khí, kết hợp với tính ngẫu nhiên trong các kỹ năng.
Thử thách và học hỏi: Người chơi bị khuyến khích học cách tốt hơn, không phụ thuộc vào chỉ “cày level” - Vì tất cả cũng sẽ trở về với "cát bụi" sau một vài sơ suất.
Tự do trong mỗi lần chơi lại (run) Mặc dù vẫn có khuôn khổ, nhưng bạn thường chọn hướng nâng cấp, trang bị, và chiến thuật riêng cho mỗi lần chơi. Có thể bạn sẽ bỏ qua một số vũ khí, hay các phép thuật không phù hợp với phong cách chơi, cũng như chỉ chọn một số hướng nhất định trong bản đồ.
Nhập vai ngắn gọn: Nếu RPG truyền thống là con đường dài thì roguelike là chặng đường ngắn, mỗi run là một câu chuyện mini, nhưng vẫn mang cảm giác phát triển nhân vật và khám phá.
Biến thể & ảnh hưởng
Có thuật ngữ roguelite (hay “rogue-lite”) để chỉ các game lấy cảm hứng từ roguelike nhưng có tiến trình vĩnh viễn giữa các lần chơi (ví dụ mở khóa nhân vật, nâng cấp ngoài run) hoặc có ít yếu tố chết vĩnh viễn hơn - có thể là giảm trừ các lần
Nhiều RPG hiện đại biến thể roguelike hoặc tích hợp roguelike: ví dụ game nhập vai có dungeon ngẫu nhiên, chết và bắt lại, hay nâng cấp nhân vật giữa các lần chơi.
Tóm lại: nếu bạn tìm “game nhập vai” và muốn thử cái gì đó khác — có tính thử thách, chơi lại được, trải nghiệm nhanh gọn nhưng có chiều sâu và cảm giác mỗi lần chơi là một hành trình mới – thì roguelike là lựa chọn rất phù hợp.
Top 5 game roguelike bạn nên thử qua
Dưới đây là danh sách 5 tựa game roguelike/ roguelite hay, kết hợp nhiều mô típ trong game nhập vai cũng như thể loại, phù hợp cả người mới và người chơi kỳ cựu:
Đây là một trong những game roguelike được ca ngợi nhiều nhất gần đây. Cơ chế chiến đấu nhanh, nhân vật có chiều sâu, và mạch câu chuyện gắn với nhiều vòng chơi. (Danh sách tổng hợp đề cập Hades như một chuẩn mực.
Hades khéo léo lồng ghép cốt truyện vào cơ chế gameplay, tất cả các NPC bạn gặp sẽ có những hé lộ cũng như lời thoại mới mỗi lần bạn chết, và việc "Chết - chơi lại" được thiết kế trong Hades một cách rất tự nhiên
Hades II phát hành đầu tháng 10 2025 nối tiếp gameplay gây nghiện của phần 1, tuy có một vài vấn đề về cốt truyện - Hades II vẫn làm một trong những ví dụ tiêu biểu cho thể loại Roguelike.
Hades II là tựa game hành động nhập vai kết hợp yếu tố roguelike, được phát triển bởi Supergiant Games – đội ngũ đứng sau thành công vang dội của Hades (2020). Trò chơi mở rộng thế giới thần thoại Hy Lạp, đưa người chơi vào một hành trình mới trong cõi Địa ngục, nơi thời gian, định mệnh và ma thuật đan xen thành cuộc chiến bất tận. Nhân vật chính của phần này là Melinoë, Công chúa Bất tử của Địa ngục, đồng thời là em gái của Zagreus – người hùng trong phần đầu.
Mặc dù là game thẻ bài (deck-builder), nhưng Slay the Spire mang rõ yếu tố roguelike: bản đồ ngẫu nhiên, mỗi run khác nhau, bạn bắt đầu lại khi chết. (Theo danh sách các roguelike hay.
Tối ưu nếu bạn thích chiến thuật, xây deck nhân vật, và thử nhiều lần để tìm chiến thuật tốt nhất.
Game “Metroidvania + roguelike” – bạn chết là bắt đầu lại, nhưng vẫn có một số tiến trình mở khóa lâu dài. (Danh sách trên đánh giá Dead Cells là “gateway drug” cho roguelike.
Nếu bạn thích hành động, di chuyển nhanh và khám phá, Dead Cells là lựa chọn tuyệt vời.
The Binding of Isaac: Rebirth (2014)
Một trong những roguelike kinh điển: phòng được tạo ngẫu nhiên, hàng trăm item kết hợp, chết là bắt lại. (Mention trong danh sách các game roguelike tốt.
Dành cho người chơi thích sự phức tạp, ngẫu nhiên cao và thử thách.
Enter the Gungeon (2016)
Game bắn súng roguelike có thiết kế phòng tự động, permadeath và súng cực kỳ đa dạng. (Theo thông tin từ Wikipedia).
Nếu bạn muốn thử roguelike kiểu hành động/khám phá hơn chiến thuật thuần, Enter the Gungeon rất phù hợp.
Lời khuyên khi bạn bắt đầu với roguelike
Hãy chấp nhận rằng chết là một phần của trải nghiệm – mỗi lần chết là học hỏi, không phải thất bại hoàn toàn.
Tìm hiểu các “unlock” giữa các lần chơi (nhiều game roguelike có hệ thống tiến trình dù bạn chết), nhưng đừng mong tiến bộ quá nhanh.
Tìm game phù hợp với phong cách bạn: nếu thích chiến thuật/thu thập → Slay the Spire; nếu thích hành động nhanh → Dead Cells; nếu thích nhập vai sâu hơn → Hades.
Giữ thái độ “chơi lại nhiều lần” thay vì chơi 1 lần rồi bỏ – bởi yếu tố ngẫu nhiên và replayability là linh hồn của roguelike.
Đừng ngần ngại thử những game indie roguelike – nhiều trải nghiệm mới tốt hơn nhiều game AAA.
Độ khó của Roguelike – Thử thách, nhưng công bằng
Nếu bạn lần đầu bước vào thế giới roguelike, cảm giác đầu tiên chắc chắn là… “quá khó”. Không có thanh lưu tiến trình, không có điểm hồi sinh, và một sai lầm nhỏ có thể khiến bạn mất trắng toàn bộ hành trình – từ vật phẩm, kỹ năng cho đến nhân vật.
Tuy nhiên, độ khó trong roguelike không phải là hình phạt, mà là một ngôn ngữ thiết kế. Nó buộc người chơi học cách quan sát, thích nghi và kiểm soát rủi ro, thay vì dựa vào may mắn hay sức mạnh thuần túy.
Kết luận
Roguelike là một thể loại game nhập vai đặc thù – kết hợp giữa khám phá, phát triển nhân vật và yếu tố “khởi đầu lại”. Nếu bạn đã quen với “game nhập vai” hoặc “game phiêu lưu nhập vai” truyền thống và muốn tìm trải nghiệm khác hơn – thử thách hơn, replay được hơn – thì roguelike chính xác là hướng đi. Với các tựa game như Hades, Slay the Spire, Dead Cells, The Binding of Isaac và Enter the Gungeon, bạn có rất nhiều lựa chọn tốt để bắt đầu. Hãy chuẩn bị cho mỗi lần chơi là một hành trình mới – và mỗi cái chết là một bước tiến. Chúc bạn tìm được một roguelike mình yêu thích và trải nghiệm thật thú vị!
Khám phá những phân tích chuyên sâu trong series "Tìm hiểu về game nhập vai" cùng VietRPG:
Game offline nhập vai Nhật Bản – Những huyền thoại bạn có thể chơi lại mãi
Series được thực hiện bởi VietRPG.com – nơi tổng hợp và phân tích chuyên sâu về các thể loại game kinh điển, dành cho những ai yêu thế giới nhập vai và muốn hiểu hơn về nghệ thuật kể chuyện trong game.
Trong thế giới Kiếm Hiệp cổ điển, khinh công luôn là một biểu tượng. Đó là khoảnh khắc Lệnh Hồ Xung đáp xuống rừng tùng, Đoàn Dự lướt trên mặt hồ, hay những cao thủ “lăng không phi hành” trong Kim Dung – vừa thách thức trọng lực, vừa nâng tính thẩm mỹ của võ học lên thành nghệ thuật. Where Winds Meet (Yến Vân Thập Lục Thanh) đã kế thừa trọn vẹn tinh thần đó, rồi thêm vào lớp thiết kế hiện đại của game thế giới mở, tạo nên một hệ thống khinh công Mystic Arts vừa quen thuộc với người yêu kiếm hiệp, vừa mới mẻ với người chơi game nhập vai.
Trong Where Winds Meet (Yến Vân Thập Lục Thanh), hệ thống Mystic Arts là linh hồn của trải nghiệm võ hiệp – nơi những bí kíp Giang Hồ hòa cùng tinh thần phiêu du, cho phép người chơi thực hiện những hành động vượt khỏi giới hạn con người. Giữa những kỹ năng khinh công, công pháp, và chiêu thức tấn công, Thousand-Mile Flight – Thiên Lý Phi Hành là một trong những kỹ năng mang tính biểu tượng nhất: tựa như cưỡi mây lướt gió, du hành vạn lý trong nháy mắt.
Trong Where Winds Meet (Yến Vân Thập Lục Thanh), hệ thống Mystic Arts (Movement Mystic Arts) tái hiện tinh thần khinh công của võ học cổ đại: chạy tường, mượn lực, vượt chướng ngại và hành tẩu như gió. Trong số đó, Wallstride – Swiftstride, hay còn có thể gọi theo phong cách võ hiệp là Tường Dược Tấn Bộ / Bích Hành Nhanh Bộ, là kỹ năng mở ra một tầng khinh công mới: vượt tường, đổi hướng và di chuyển linh hoạt giữa không trung.
Trong Where Winds Meet (Yến Vân Thập Lục Thanh), bộ kỹ năng Mystic Arts không chỉ là tập hợp những chiêu thức để chiến đấu, mà còn là cánh cửa mở ra nghệ thuật hành tẩu giang hồ. Mỗi kỹ năng mang một triết lý và phong vị riêng, từ khinh công lăng ba đến những công pháp tấn công uy lực. Giữa số đó, Meteor Flight – Tinh Diễm Phi Hành là một trong những kỹ năng di chuyển ấn tượng nhất, mô phỏng hình dáng một thiên thạch rực cháy xuyên qua bầu trời.
